ΚΑΝ’ΤΟ ΟΠΩΣ Ο ΣΑΛΠΙΓΓΙΔΗΣ


Του Αχιλλέα Οικονόμου
Σε μια από τις προηγούμενες αγωνιστικές του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου και συγκεκριμένα στο παιχνίδι μεταξύ του ΠΑΟΚ και της Ξάνθης, οι οπαδοί των γηπεδούχων έβριζαν αναίτια και χυδαία τους ποδοσφαιριστές της ομάδας τους. Όταν ο σέντερ φορ του ΠΑΟΚ Σαλπιγγίδης πέτυχε γκολ, έτρεξε προς το μέρος τους και με μια χαρακτηριστική κίνηση τους κάλεσε να σωπάσουν. Οι πάντες εξεπλάγησαν. Από τότε ο ποδοσφαιριστής δέχεται απειλές από «αγανακτισμένους» οπαδούς και έντονη κριτική από ραδιόφωνα και εφημερίδες. Δεν γνωρίζω αν η καθημερινή του ζωή έγινε δυσκολότερη, ή αν έκανε καλό στην καριέρα του. Εκείνο όμως που πρέπει να παραδεχτούμε είναι ότι έδειξε πως πρέπει να φέρεται ο αρχηγός, ο ηγέτης, που βάζει το πιστεύω του πάνω από το «θέλω» του κοινού και αντιδρά στο παράλογο της μάζας.
Αυτά με το ποδόσφαιρο. Στην εγχώρια πολιτική σκηνή υπάρχουν άραγε αυτοί οι ηγέτες που θα έκαναν κάτι αντίστοιχο; Υπάρχουν αυτοί οι αρχηγοί που θα στήριζαν τις προσωπικές τους απόψεις ακόμα και αν αυτές ήταν αντίθετες με πλειοψηφικά ή με δυναμικά μειοψηφικά ρεύματα; Που θα διαμόρφωναν τις απόψεις του συνόλου, ώστε τελικά αυτό να υιοθετήσει τις αλλαγές εκείνες που θα μας οδηγούσαν κάποια βήματα μπροστά; Επειδή δεν έχουμε τη δυνατότητα να αναζητήσουμε διεξοδικά τους κατά Ανδρουλάκη «αλχημιστές», θα περιοριστούμε στην κριτική των δύο πυλώνων του δικομματικού ελληνικού πολιτικού συστήματος, τον Πρωθυπουργό και τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Ο Πρωθυπουργός προεκλογικά πολιτεύτηκε εξαπολύοντας κορόνες κατά της διαφθοράς και της διαπλοκής, υποσχόμενος ένα είδος διακυβέρνησης που θα στηρίζονταν στην ηθική. Μετά την μεγάλη του νίκη της 7ης Μαρτίου συνέχισε ακριβώς στο ίδιο μοτίβο. Οι πρώτες του συμβουλές προς τα κυβερνητικά πλέον στελέχη είχαν να κάνουν με κανόνες καλής συμπεριφοράς, που συνοψίστηκαν στη ανεκδοτολογικού περιεχομένου πια φράση «σεμνά και ταπεινά». Η πολιτική όμως απουσίαζε και απουσιάζει εντελώς. Ποιο είναι το προσωπικό του στίγμα σχετικά με τους κρίσιμους τομείς της πολιτικής; Ποιος γνωρίζει τις απόψεις του για την οικονομία, την εξωτερική πολιτική, την παιδεία και την υγεία; Ποιο είναι το όραμα του για την σύγχρονη Ελλάδα και με ποιες πολιτικές το στηρίζει; Μάλλον χάθηκε και αυτό (αν υπήρχε ποτέ) μαζί με τα καμιά πενηνταριά στελέχη που ερμήνεψαν κατά το δοκούν τις ηθικοπλαστικές αυτές συμβουλές. Η παραπάνω πρακτική, αποτέλεσμα της άσκησης πολιτικής αφού μελετηθούν πρώτα τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, είναι φανερά διαχειριστική. Τα πολιτικά ηγετικά χαρακτηριστικά απουσιάζουν, με αποτέλεσμα στην καλύτερη περίπτωση στασιμότητα και συνήθως οπισθοδρόμηση.
H περίπτωση του Γ.Α. Παπανδρέου είναι διαφορετική. Αν και τα ηγετικά του χαρακτηριστικά δεν είναι ακόμη σαφώς διαμορφωμένα, οι θέσεις του σε μεγάλο μέρος των τομέων άσκησης πολιτικής είναι από καιρό γνωστές. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις δε δίστασε να αγνοήσει τα πρόσκαιρα πλειοψηφικά ρεύματα, όπως με τις σταθερές απόψεις του για το σχέδιο Ανάν, το χωρισμό κράτους εκκλησίας την μεταναστευτική πολιτική και την ανανέωση του ΠΑΣΟΚ. Οι δημοσκοπήσεις όμως, που δεν φέρνουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, έχουν φέρει τον ίδιο σε μια κατάσταση αμηχανίας. Έτσι, φαίνεται πολλές φορές να αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στα πράγματι καινοτόμα και προοδευτικά πιστεύω του και σε κατεστημένες δήθεν αριστερές και παλαιοκομματικές αντιλήψεις που μεγάλη μερίδα του ΠΑΣΟΚ αρνείται πεισματικά να εγκαταλείψει, αν και αυτές ήταν ήδη παρωχημένες και στην εποχή Σημίτη. Το στοίχημά του είναι να πάρει από το χέρι το ΠΑΣΟΚ πηγαίνοντας το μπροστά χωρίς οπισθοδρομήσεις αλλά και χωρίς αποκλεισμούς. Οι αντιδράσεις είναι αναμενόμενες, αλλά μην ξεχνάμε ότι ο Σημίτης στο ξεκίνημα της πρωθυπουργίας του δεν είχε μαζί του σχεδόν κανένα από τα παραδοσιακά στελέχη. Μια άτολμη και διαχειριστική αντιμετώπιση της εσωκομματικής μουρμούρας απλώς θα καπελώσει κάθε ουσιαστική προσπάθεια ανανέωσης. Όταν το πολιτικό στίγμα είναι εμφανές και με καινοτόμα κατεύθυνση, η δικαίωση, έστω και αργά, θα έρθει. Άλλωστε, διαχειριστές υπάρχουν πολλοί (κάθε πολυκατοικία έχει και από έναν), ηγέτες χρειαζόμαστε. Ο δρόμος σίγουρα είναι δύσκολος, αλλά ο συμπαθής Σαλπιγγίδης τον έδειξε.
Ο Αχιλλέας Οικονόμου είναι γιατρός.