Tuesday, October 27, 2009

ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ


Χθες απεβίωσε η Έλλη Παππά, μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στη Σμύρνη και μετά τη μικρασιατική καταστροφή ήρθε στην Ελλάδα. Αδερφή της ήταν η Διδώ Σωτηρίου. Έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο όταν καταδικάστηκε σε θάνατο μαζί με το σύντροφό της Νίκο Μπελογιάννη. Δεν εκτελέστηκε επειδή ο γιος της ήταν μόλις 7 μηνών (σήμερα ο Χρήστος Χωμενίδης έγραψε πως "πέθανε το τριαντάφυλλο του ανθρώπου με το γαρύφαλλο"). Υπήρξε μια ελεύθερη, δυναμική και εξαιρετικής αισθητικής ποιότητας γυναίκα.
Η ίδια έλεγε για τη ζωή της: «Γεννήθηκα στην Σμύρνη, παραμονή της καταστροφής, πέμπτο παιδί, αθέλητο και παραπεταμένο. Η μάνα μου αρνήθηκε να με θρέψει. Δεν ήμουν παιδί, ήμουν άλλο πράμα και με πέταξε. Επέζησα χάρη στη μεγαλύτερη αδελφή της μητέρας μου. Η καταστροφή έφερε την οικογένεια στον Πειραιά. Την υγεία μου την ανέλαβε η θάλασσα του Πειραιά και την αγωγή μου τα αλητάκια του Πειραιά. Όλα έδειχναν ότι η προλεταριακή μου συνείδηση ήταν εξασφαλισμένη. Τότε μπήκαν στη ζωή μου τα μεγαλύτερα παιδιά της οικογένειας, ο Γιώργος, που έγινε ασυρματιστής, και ο «άγγελος της ζωής μου», η Διδώ (Σωτηρίου), που ζούσε με την πλούσια αντιδραστική θεία, αδελφή του πατέρα μας. Από τη σκληρή δουλειά του ο Γιώργος, από μια έμφυτη συνείδηση η Διδώ, από κοντά κι η μάνα μας, είχαν γίνει και οι τρεις κομμουνιστές». Από τα γυμνασιακά της χρόνια ήταν οργανωμένη σε αντιδικτατορική ομάδα και μετά, στην κατοχή, προσχώρησε στο ΕΑΜ και στο Κ.Κ.Ε.
Διέτρεξε όλo τον εμφύλιο και έως τη σύλληψή της, το 1950, δούλεψε για τα παράνομα έντυπα, σε στενή συνεργασία με διαπρεπείς αριστερούς διανοούμενους και κυρίως, στους παράνομους μηχανισμούς του Κ.Κ.Ε. Αποφυλακίστηκε από τις φυλακές Αβέρωφ το 1963, δούλεψε στη σύνταξη της «Δημοκρατικής Αλλαγής» και σε τέσσερα χρόνια η απριλιανή χούντα την εξόρισε στη Γυάρο. Αποφυλακίστηκε σε ενάμιση χρόνο, γιατί είχε αρρωστήσει σοβαρά. Η Σοβιετική Ένωση την προσκαλεί να τη φιλοξενήσει με τον γιο της, αλλά η ίδια αρνείται γιατί είχε διαφωνήσει με την εισβολή των στρατιωτικών τανκς στην, τότε, Τσεχοσλοβακία. Πραγματοποίησε μελέτες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, όπως «Ο Πλάτωνας στην εποχή μας» και η «Σπουδή στο θέμα της Ελευθερίας - Η έννοια της ελευθερίας στον προσωκρατικό υλισμό», και μελέτες για τον μαρξισμό και τον λενινισμό, όπως ο «Μύθος και ιδεολογία στη ρωσική επανάσταση -οδοιπορικό από το ρωσικό αγροτικό λαϊκισμό στο λαϊκισμό του Στάλιν» και «Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου».
Σε εποχές που η θέση της γυναίκας ήταν εξαιρετικά υποτημιμένη, η Έλλη Παππά υπήρξε ρηξικέλευθη πρωτοπόρος των αγώνων, της ζωής και των γραμμάτων. Δήλωνε ότι ήταν δίπλα στο Μπελογιάννη γιατί πάνω απ'όλα τον ερωτεύτηκε. Και επέλεξε να ταφεί δίπλα του στο 3ο νεκροταφείο.


Τα βιογραφικά στοιχεία είναι από το www.athina984.gr

4 comments:

Anonymous said...

Απορω πως τετοιοι ανθρωποι,ολιγον αναρχικοι,ολιγον τυχοδιωκτες,ολιγον τελος παντων απο ολα,πως πιανονται κοροιδα,και αναλωνουν μια ζωη σε ανυπαρκτες αναζητησεις επιγειων παραδεισων,και σε απανθρωπα καθεστωτα,αναζητωντας ενα απιαστο ονειρο.Γιατι μην μου πει κανεις οτι δεν βλεπουν.Δεν καταλαβαινουν σαν ανθρωποι με μια αλλη διαισθηση την φαινακη,την φουσκα που ειναι ετοιμη να σπαση ανα πασα στιγμη.Μετα απο αυτο αραγε πως νοιωθουν;Δεν νοιωθουν προδομενοι και ταπεινωμενοι,δεν νοιωθουν αλυτρωτισμο και απεχθεια για τους τσαρλατανους προφητες που ακολουθησαν;Αραγε υπηρξαν ανιδιοτελη θυματα,η συνειδητοι διωκτες και δημιοι;Μονο αυτοι ξερουν.

axilleas said...

Για έναν άνθρωπο που αντιστάθηκε σε χούντες και βγήκε στο αντάρτικο εναντίον ξένων κατακτητών, που ζητούσε να εκτελεστεί μαζί με τον αγαπημένο της, οι χαρακτηρισμοί "τυχοδιώκτες","ταπεινωμένοι", "κορόϊδα" και η κρίση ότι "αναλώνουν τη ζωή σε ανύπαρκτες αναζητήσεις" είναι το λιγότερο άδικοι. Η Έλλη Παππά τους επίγειους παραδείσους ή τα απάνθρωπα καθεστώτα(προφανώς εννοείς τα κομμουνιστικά καθεστώτα της ανατολικής ευρώπης) τα έφτυσε κατάμουτρα στην πράξη. Μάλλον σχολίασες κάτι που είχες στο μυαλό, παρά αυτό που διάβασες. Πάντως για άλλες περιπτώσεις, προφανώς δεν έχεις άδικο.

kostakis said...

και κάτι παραπάνω:
http://www.lifo.gr/mag/columns/2408

axilleas said...

Πολύ καλό. Θα άξιζε να γίνει από κάποιον ένα αφιέρωμα στη ζωή του Πλουμπίδη. Θυσιάστηκε σαν τους πρώτους χριστιανούς.