Friday, November 02, 2012

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΤΑ ΜΕΤΕΩΡΑ"










ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: "Η οικογένεια και η έγκαιρη διάγνωση βοηθούν σημαντικά"


 
Αρθρογράφος:ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΚΟΛΑΣ


Η κατάθλιψη, ως ψυχικό νόσημα, είναι ένα επίκαιρο θέμα που απασχολεί πολύ την Ελληνική κοινωνία, κυρίως από τότε που η οικονομική κρίση άρχισε να μαστίζει τη χώρα μας. Πόσο εύκολα όμως οι πάσχοντες επισκέπτονται τον ψυχίατρο και πόσο μπορεί να βοηθήσει η οικογένεια, ώστε να ξεπεραστούν τέτοια προβλήματα;
Ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα, ιδιαίτερα της Ελληνικής επαρχίας, είναι ο αλκοολισμός. Μπορεί σε αυτές τις περιπτώσεις να βοηθήσει ένας ειδικός;
Σε αυτά και σε άλλα σημαντικά θέματα μας απαντά σήμερα ο Ψυχίατρος Αχιλλέας Οικονόμου, ο οποίος είναι και Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Ειδικευομένων Ψυχιάτρων. Μεταξύ άλλων, τονίζει ότι το εκπαιδευτικό επίπεδο του έλληνα ψυχίατρου είναι υψηλότατο και δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανέναν συνάδελφό του άλλης χώρας, ενώ αναφέρεται και στο θέμα που προέκυψε τελευταία με τις μεταρρυθμίσεις στον τομέας τής Ψυχικής Υγείας.

Κύριε Οικονόμου, έχει επιπτώσεις η οικονομική κρίση στην ψυχική υγεία τού πολίτη; Αναμφίβολα ναι. Είναι πλέον στατιστικά τεκμηριωμένο ότι υπάρχει αύξηση των περιστατικών κατάθλιψης και της επακόλουθης από αυτήν αυτοκτονικότητας. Αν θέλαμε να επικεντρωθούμε σε ένα στοιχείο της κρίσης που επιδρά καταλυτικά στην ψυχική ισορροπία, αυτό είναι η ανεργία. Ο άνεργος, δεν υφίσταται μόνο τις συνέπειες της οικονομικής του δυσπραγίας, αλλά και το πλήγμα τής απώλειας ενός σημαντικού ρόλου στη ζωή του, αυτόν της εργασίας. Η ελάττωση της αυτοεκτίμησης, οι οικονομικές δυσκολίες, οι αρνητικές μελλοντικές προοπτικές, καθώς και η έλλειψη ορισμένες φορές ενός υποστηρικτικού συστήματος (π.χ. οικογένεια) μπορούν να πυροδοτήσουν σε ορισμένες περιπτώσεις την έναρξη ενός καταθλιπτικού επεισοδίου.

Η δομή και η λειτουργία της Ελληνικής οικογένειας βοηθά σε αυτές τις περιπτώσεις; Τα χαρακτηριστικά της Ελληνικής και γενικότερα της μεσογειακής οικογενειακής δομής σε αυτήν την περίπτωση χαρακτηρίζονται ευεργετικά. Η οικογένεια σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία συνεχίζει να αποτελεί το κύριο υποστηρικτικό σύστημα για κάθε άνθρωπο. Σε άλλες περιπτώσεις οι υπερεμπλοκές που παρατηρούνται μεταξύ των μελών δημιουργούν όντως προβλήματα. Στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης όμως ο ρόλος της οικογένειας είναι εξόχως προστατευτικός.

Άνθρωποι με προβλήματα, όπως αυτά που περιγράφετε, επισκέπτονται εύκολα τον ψυχίατρο;
Είναι γεγονός ότι για πολλά χρόνια η στιγματοποίηση της ψυχιατρικής ειδικότητας αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα στο να ζητά κάποιος εύκολα βοήθεια. Ευτυχώς όμως τα τελευταία χρόνια ο κόσμος έχει εμπεδώσει σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη ότι η έγκαιρη επίσκεψη στον ειδικό είναι ευεργετική. Όλες οι στατιστικές μελέτες δείχνουν ότι, ιδιαίτερα στην περίπτωση της κατάθλιψης που συζητάμε, η άμεση προσφυγή στον ψυχίατρο, η σωστή λήψη φαρμακευτικής αγωγής και η εφαρμογή ψυχοθεραπείας έχουν υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας. Τα γενικότερα χαρακτηριστικά των ψυχικών ασθενειών δεν διαφέρουν από αυτά των άλλων ειδικοτήτων. Ο ρόλος της κληρονομικότητας είναι σημαντικός, το βιολογικό υπόστρωμα υπαρκτό, και όπως πάντα, η πρόληψη και η έγκαιρη έναρξη μιας θεραπείας οδηγούν σε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Εργαστήκατε δυο χρόνια στο Συμβουλευτικό Σταθμό Αλκοολικών του 18 Άνω. Είναι υψηλά τα ποσοστά του αλκοολισμού στη χώρα μας;
Ο αλκοολισμός αποτελεί όντως ένα σημαντικότατο ιατρικό και κοινωνικό θέμα. Τα ποσοστό αλκοολισμού στη χώρα μας δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με άλλες. Πρέπει όμως να επισημανθεί ότι, ιδιαίτερα στην επαρχία, υπάρχει σημαντικό πρόβλημα, καθώς από τη μια η καθημερινή χρήση αλκοόλ είναι σε πολλές περιοχές πολιτισμικό στοιχείο και από την άλλη άνθρωποι με πρόβλημα αναζητούν θεραπεία, όταν συνήθως η κατάσταση έχει προχωρήσει. Έχει ενδιαφέρον να πούμε ότι σχεδόν τα μισά τροχαία δυστυχήματα και μεγάλο μέρος εγκληματικών πράξεων είναι αποτέλεσμα της επίδρασης του αλκοόλ. Και σε αυτήν την περίπτωση η έγκαιρη επίσκεψη στον ειδικό βοηθά σημαντικά.

Ποια είναι η άποψή σας για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα;
Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έφερε μερικά πολύ σημαντικά αποτελέσματα, όπως αποασυλοποίηση, αλλαγή τού τρόπου περίθαλψης των χρόνιων πασχόντων, αλλά έμεινε σε μεγάλο βαθμό ημιτελής. Το μεγάλο πρόβλημα όμως στις μέρες μας είναι ότι αποτέλεσε ένα από τα πρώτα θύματα της οικονομικής κρίσης. Τα κονδύλια για την ψυχική υγεία έχουν περικοπεί σε δραματικό βαθμό, με αποτέλεσμα τόσο την οπισθοδρόμηση, όσο και την υπολειτουργία πολλών μονάδων κοινοτικής ψυχιατρικής, που αποτελούν θεμέλιο λίθο οποιασδήποτε ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Αν η οπτική τού υπουργείου συνεχίσει να παραμένει ίδια, δυστυχώς θα επιστρέψουμε σε καταστάσεις που στο παρελθόν προκάλεσαν μόνο ντροπή και οργή.

Ως Πρόεδρος των Ελλήνων Ειδικευομένων Ψυχιάτρων εκπροσωπείτε τη χώρα σε διεθνές επίπεδο. Ποια θεωρείτε ότι είναι η θέση τού έλληνα ψυχίατρου, όσον αφορά την εκπαίδευσή του; Το εκπαιδευτικό επίπεδο του έλληνα ψυχίατρου είναι υψηλότατο και δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανέναν συνάδελφο άλλης χώρας. Ο Έλληνας ψυχίατρος έχει άριστη θεωρητική κατάρτιση και συνάμα μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση περιστατικών. Πρόσφατα διοργανώσαμε διεθνές συνέδριο στο Πόρτο Χέλι με θέμα τις νέες προκλήσεις στην εκπαίδευση των ειδικευομένων ψυχιάτρων στην Ευρώπη. Αποδείχτηκε, ακόμη μια φορά, ότι το επίπεδο της Ελληνικής Ψυχιατρικής συγκρίνεται μόνο με τις πλέον αναπτυγμένες χώρες, γεγονός που μας γεμίζει αυτοπεποίθηση και μας κάνει περήφανους. Επιπρόσθετα, σας αναφέρω ότι η οργανωτική δομή τής Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρίας αποτελεί πρότυπο για πολλές άλλες χώρες.


Το βιογραφικό του γιατρού Ο Αχιλλέας Οικονόμου είναι Ψυχίατρος. Γεννήθηκε στο Γερακάρι Καλαμπάκας και μεγάλωσε στην Πύλη και στα Τρίκαλα. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή τού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και έλαβε την ειδικότητα της Ψυχιατρικής στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής. Έχει εργαστεί στο Συμβουλευτικό Σταθμό Αλκοολικών του 18 άνω, υπήρξε Ψυχίατρος του Κλιμακίου Μυκόνου της εταιρίας Περιφερειακής Ανάπτυξης Ψυχικής Υγείας και Ιατρός τού Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας. Έχει λάβει μέρος ως εισηγητής σε πολλά διεθνή συνέδρια. Είναι Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Ειδικευομένων Ψυχιάτρων, εκπροσωπώντας τους συναδέλφους του στο εξωτερικό. Έχει διατελέσει στο παρελθόν Νομαρχιακός Σύμβουλος στον νομό Τρικάλων. Διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στα Τρίκαλα (Άννης Κομνηνής 6). Είναι γιος του Χρήστου Οικονόμου που εργάστηκε επί 25ετία ως Γενικός Ιατρός στο Κέντρο Υγείας Καλαμπάκας.